Muzda İz Elementli ( Mikro Elementli ) Gübreler Neden ve Nasıl Kullanılır?
Muz yetiştiriciliğinde iz elementli (mikro elementli) gübreler, bitkinin sağlıklı gelişimi, yüksek verim ve kaliteli meyve elde etmesi için büyük önem taşır. Bu elementler az miktarda gereklidir ancak eksiklikleri durumunda muz bitkisinde ciddi verim ve kalite sorunları ortaya çıkar.
🧬 MUZDA GEREKLİ TEMEL İZ ELEMENTLER
| Element | Fonksiyonu | Eksiklik Belirtisi |
|---|---|---|
| Çinko (Zn) | Yaprak ve sürgün gelişimi, oksin hormonu sentezi | Cüce gelişme, küçük yaprak, rozetleşme |
| Bor (B) | Çiçeklenme ve meyve tutumu, şeker taşınımı | Meyve deformasyonu, boş meyve, uç kuruması |
| Mangan (Mn) | Klorofil sentezi, fotosentez ve enzim aktivitesi | Yapraklarda damar arası sararma |
| Demir (Fe) | Klorofil üretimi, yeşil aksam sağlığı | Genç yapraklarda sararma (kloroz) |
| Bakır (Cu) | Lignin sentezi, hastalık direnci | Yaprak uçlarında solma, sürgün zayıflığı |
| Molibden (Mo) | Azot metabolizması | Yaprak sararması, büyümede yavaşlama |
🔹 MUZDA KULLANILAN İZ ELEMENTLİ GÜBRELER
| Ürün Türü | İçerik | Uygulama Şekli | Not |
|---|---|---|---|
| Çinko sülfat | %21–33 Zn | Yaprak veya topraktan | En yaygın çinko kaynağı |
| Zn-EDTA (şelatlı) | %6–10 Zn | Yapraktan | Kireçli topraklarda daha etkili |
| Borik asit / Boraks | %17–20 B / %10–11 B | Yaprak ve toprak | Döllenme öncesi çok önemlidir |
| MnSO₄ | %30 Mn | Yapraktan | Damar arası sararma görülürse kullanılır |
| Fe-EDDHA | %6 Fe | Toprak ve yaprak | Alkali topraklar için ideal demir kaynağı |
| Cu-EDTA | %6 Cu | Yapraktan | Zayıf yaprak ve gövde gelişimi durumunda |
| Amonyum molibdat | %52 Mo | Yapraktan | Azot fiksasyonu için gerekli |
💧 İZ ELEMENTLİ SIVI YAPRAK GÜBRELER
Muzda iz elementler genellikle sıvı yaprak gübreleriyle uygulanır. Bu gübreler genellikle şu kombinasyonlarla formüle edilir:
-
B + Zn + Mn
-
Fe + Mn + Cu + Zn + B
-
Amino asit + mikro element
-
Deniz yosunu + mikro element
Bu tip sıvı karışımlar çiçeklenme öncesi, meyve tutumu ve gelişme dönemlerinde etkili şekilde kullanılır.
📅 MUZDA İZ ELEMENTLİ GÜBRE UYGULAMA TAKVİMİ (Genel)
| Dönem | Uygulama | Element |
|---|---|---|
| Ocak – Şubat | Çinko + Demir (yaprak) | Zn, Fe |
| Mart – Nisan | Bor + Mangan (çiçeklenme dönemi) | B, Mn |
| Mayıs – Haziran | Mikro element karışımı | Zn, B, Mn, Cu |
| Temmuz – Ağustos | Mangan + Çinko | Stres azaltma |
| Eylül – Ekim | Demir + molibden | Geç dönem takviye |
✅ DİKKAT EDİLECEKLER
-
Şelatlı (EDTA, DTPA, EDDHA) formlar, alkali veya kireçli topraklarda tercih edilmelidir.
-
Yapraktan uygulamalarda sabah erken saatler veya akşamüstü yapılmalıdır.
-
Karışım yapılacaksa pH ve karışabilirlik testi önerilir.
-
Aşırı dozlarda bor ve çinko fitotoksisiteye neden olabilir — etiketteki dozlara uyulmalıdır.
-
Toprak ve yaprak analizi, hangi mikro elementin eksik olduğunu anlamak için mutlaka yapılmalıdır.
