Kiraz Ağaçlarında Mantar Hastalıkları | Nedenleri | Çözümleri | Mücadelesi

Kiraz ağaçlarında görülen mantar hastalıkları, verim ve kalite kayıplarına yol açtıkları için kiraz yetiştiriciliği için ciddi bir tehdit oluşturur. Bu hastalıklarla etkili bir şekilde mücadele etmek için, belirtilerini tanımak ve uygun önlemleri almak önemlidir.

---

1. Monilya (Meyve Çürüklüğü) Hastalığı

Hastalığın Etkeni: Monilinia laxa adlı mantardır. Özellikle ilkbahardaki yağışlı ve nemli havalarda hızla yayılır.

Belirtileri:

• Çiçek ve Sürgünlerde Solgunluk: Hastalık ilk olarak çiçeklerde başlar. Enfekte olan çiçekler kahverengileşir ve kurur. Mantar daha sonra genç sürgünlere yayılarak onların da kurumasına neden olur.
• Daldaki Yaralar: Kuruyan dallar üzerinde, mantarın ilerlemesi sonucu kanser olarak bilinen yaralar oluşur. Bu yaralardan zamk akıntısı gözlenebilir.
• Meyve Çürüklüğü: Meyveler olgunlaşma döneminde enfekte olur. Meyve üzerinde kahverengi, dairesel ve çökük lekeler oluşur. Nemli havalarda bu lekelerin üzerinde krem-bej renkte mantar yastıkçıkları görülür.

Mücadelesi:

• Kültürel Önlemler: Kuruyan dallar ve enfekte meyveler düzenli olarak toplanıp imha edilmelidir. Ağaçların iyi hava alması için budama yapılmalıdır.
• Kimyasal Mücadele: İlaçlama genellikle çiçeklenme döneminde yapılır. Birinci ilaçlama çiçeklerin %5’i açtığında, ikinci ilaçlama ise çiçeklerin %50’si açtığında yapılmalıdır. Hasat öncesi dönemde de uygun fungisitler kullanılabilir.

---

2. Kiraz Yaprak Delen Hastalığı

Hastalığın Etkeni: Stigmina carpophila adlı mantardır.

Belirtileri:

• Yapraklarda Lekeler: Hastalığın en belirgin belirtisi yapraklarda oluşan küçük, yuvarlak, kırmızı-kahverengi lekelerdir. Bu lekelerin etrafı genellikle koyu kırmızı veya mor bir çizgiyle çevrilidir.
• Delik Oluşumu: Lekenin etrafındaki doku kurur ve düşerek yaprakta saçma tanesi gibi delikler oluşmasına neden olur. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar tamamen delik deşik olabilir.
• Meyve ve Sürgünlerde Lekeler: Hastalık meyveler ve genç sürgünlerde de benzer lekeler oluşturabilir. Meyvedeki lekeler, meyve kalitesini düşürür.

Mücadelesi:

• Kültürel Önlemler: Enfekte olmuş yapraklar ve sürgünler toplanıp imha edilmelidir.
• Kimyasal Mücadele: İlaçlama, sonbaharda yaprakların dökülmesinden sonra veya ilkbaharda gözler uyanmadan önce yapılmalıdır. Hastalığın yaygın olduğu bölgelerde, çiçeklenme öncesi ve meyve oluşum döneminde de ilaçlama gerekebilir.

---

3. Kiraz Yaprak Lekesi Hastalığı

Hastalığın Etkeni: Blumeriella jaapii adlı mantardır.

Belirtileri:

• Yapraklarda Mor-Kırmızı Lekeler: Hastalık yapraklarda küçük, yuvarlak ve mor-kırmızı lekelerle başlar.
• Sararma ve Dökülme: Lekeler birleşerek büyür. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar sararır ve erken dökülür. Bu durum, ağacın fotosentez kapasitesini düşürerek meyve kalitesini ve verimini olumsuz etkiler.
• Mantarın Sporları: Yaprakların alt yüzeyinde, lekelerin olduğu yerde beyazımsı mantar sporları görülebilir.

Mücadelesi:

• Kültürel Önlemler: Hastalıklı yapraklar toplanıp imha edilmelidir.
• Kimyasal Mücadele: Hastalık belirtileri görüldüğünde uygun fungisitlerle ilaçlama yapılmalıdır. İlaçlama periyodu, hastalığın seyrine ve hava koşullarına göre belirlenir. Genellikle hasat sonrası da bir ilaçlama yapılması tavsiye edilir.

---

Genel Önlemler

• Fungisit Kullanımı: Hastalıklarla mücadele için uygun fungisitleri kullanmak önemlidir. Hangi ilacın ne zaman ve hangi dozda kullanılacağı konusunda yerel tarım danışmanlarından destek alınmalıdır.
• Budama: Ağaçlarda iyi bir hava sirkülasyonu sağlamak için düzenli budama yapılmalıdır. Bu, mantar gelişimini engeller.

• Bahçe Hijyeni: Dökülen yapraklar, meyveler ve hastalıklı dallar düzenli olarak toplanıp imha edilmelidir.