HYALÜRONİK ASİT ve Özellikleri | Kullanıldığı Alanlar
HYALÜRONİK ASİT
NEDİR
Tanımı
Hyalüronik asit (Hyaluronic Acid), insan vücudunda doğal olarak bulunan yüksek molekül ağırlıklı bir polisakkarittir. Özellikle deri, göz, eklem sıvısı ve bağ dokularında yer alır. Görevi dokuların nemini korumak, esnekliğini ve dolgunluğunu sürdürmektir.
En belirgin özelliği, kendi ağırlığının yaklaşık 1000 katı kadar su tutabilmesidir. Bu sayede kozmetik, medikal ve farmasötik alanlarda yoğun nemlendirme, dolgunluk ve yenileyici etki sağlamak amacıyla kullanılır.
Kimyasal Özellikleri
-
Kimyasal adı: Hyaluronic Acid
-
Kimyasal formülü: (C₁₄H₂₁NO₁₁)ₙ
-
Yapısı: D-glukuronik asit ve N-asetil-D-glukozamin birimlerinden oluşan lineer bir polimerdir.
-
Görünüm: Beyaz, kokusuz, higroskopik toz
-
Çözünürlük: Suda çözünür, jel kıvamında çözelti oluşturur
-
pH (1 % çözeltide): 5.0 – 8.0
-
Kaynağı: Hayvansal (örneğin horoz ibiği) veya mikrobiyal fermantasyon yoluyla (vegan kaynaklı) elde edilir.
Fiziksel ve Fonksiyonel Özellikleri
-
Yüksek oranda su tutar, cilde yoğun nem kazandırır.
-
Cilt yüzeyinde koruyucu bir nem bariyeri oluşturur.
-
Cilde dolgunluk, yumuşaklık ve parlaklık sağlar.
-
Elastin ve kolajen sentezini destekleyerek yaşlanma etkilerini azaltır.
-
Cilt onarımını ve yara iyileşmesini hızlandırır.
-
Antioksidan etkisiyle serbest radikalleri nötralize eder.
Moleküler Ağırlık Tipleri
-
Yüksek molekül ağırlıklı hiyalüronik asit: Cilt yüzeyinde film tabakası oluşturarak nemi hapseder, dolgunluk sağlar.
-
Orta molekül ağırlıklı hiyalüronik asit: Hem yüzeyde hem daha alt tabakalarda nemlendirme sağlar.
-
Düşük molekül ağırlıklı hiyalüronik asit: Epidermis altına kadar nüfuz eder, derin nemlendirme ve elastikiyet sağlar.
-
Oligo (ultra düşük molekül ağırlıklı) hiyalüronik asit: Cildin derin katmanlarında yenilenmeyi tetikler.
Kozmetikte Kullanım Alanları
-
Nemlendirici kremler ve serumlar
-
Göz çevresi ürünleri
-
Maskeler ve ampuller
-
Dudak ve yüz bakım ürünleri
-
Makyaj bazları
-
Saç bakım ürünleri (nemlendirme ve elektriklenme kontrolü)
Medikal ve Dermokozmetik Kullanımlar
-
Dermal dolgu maddesi (filler) olarak enjeksiyonlarda
-
Mezoterapi ve biyorevitalizasyon uygulamalarında
-
Eklemlerde (özellikle diz) kayganlık sağlayıcı enjeksiyonlarda
-
Göz damlalarında (kuruluk ve irritasyon giderici)
-
Yara, yanık ve cerrahi sonrası cilt onarıcı jellerde
Kozmetik Formülasyonda Kullanım Oranı
-
Serum ve kremlerde: %0.05 – 1.0
-
Maskelerde ve ampullerde: %0.1 – 2.0
-
Saç bakım ürünlerinde: %0.05 – 0.5
-
Medikal dolgu maddelerinde: %1 – 3 (yüksek saflıkta tipler)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
60 °C üzerindeki sıcaklıklarda uzun süre tutulmamalıdır, polimer zinciri bozulabilir.
-
En stabil olduğu pH aralığı 5 – 7’dir.
-
Farklı molekül ağırlıklı tiplerin birlikte kullanımı daha etkili sonuç verir.
-
Mikrobiyal fermantasyonla elde edilen vegan tipler kozmetik uygulamalarda tercih edilir.
Hyalüronik Asit ve Sodyum Hyaluronat Arasındaki Fark
-
Hyalüronik asit asit formundadır, sodyum hyaluronat ise onun tuz formudur.
-
Sodyum hyaluronat daha stabil, suda daha kolay çözünebilen bir yapıdadır.
-
Hyalüronik asit cilt yüzeyinde etki ederken, sodyum hyaluronat cilt altına daha kolay nüfuz eder.
-
Bu nedenle çoğu kozmetik formülasyonda iki form birlikte kullanılır.
Özet
Hyalüronik asit, insan vücudunda doğal olarak bulunan, yüksek su tutma kapasitesi sayesinde cilde nem, dolgunluk ve elastikiyet kazandıran bir bileşiktir.
Kozmetik ve tıbbi formülasyonlarda nemlendirici, yaşlanma karşıtı, yenileyici ve onarıcı etkileriyle yaygın şekilde kullanılır.
Doğal, biyouyumlu ve toksik olmayan yapısıyla modern cilt bakımının en önemli aktif maddelerinden biridir.
